Romatoid Artrit, halk arasında iltihaplı romatizma olarak bilinir ve genellikle 30 ila 50 yaş arasındaki yetişkinlerde görülür. Romatoid Artrit, kişilerin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen ve dikkate alınması gereken kronik inflamatuar hastalıklardan biridir.
Romatoid Artrit Nedir ve Neden Olur?
Romatoid Artrit, dünyada en sık görülen eklem romatizmasıdır. Eklem içinde ya da iç organlarda iltihaba yol açar. Kronik bir rahatsızlıktır; kıkırdak, kemik ve eklem yapısı gibi vücutta pek çok eklemi etkiler. El ve ayaklarda bulunan küçük eklemlerde görüldüğü gibi, diz, kalça ve omuz gibi büyük eklemlerde de görülebilir.
Romatoid Artrit, hastaların bağışıklık sisteminin eklem yapısında bulunan sinovial adı verilen dokuya iltihaplanmasıyla ortaya çıkar. Bu bölgede doku yıkımı meydana gelir ve hastalık ilerlemeye başlar. Hastalığın şiddetine göre evleri vardır.
- Evrede, eklemlerde bulunan sinovial iltihabı başlangıç seviyesindedir ve kişinin yaşamsal aktivitelerinde bir kısıtlık yaratmaz.
- Evrede, Sinovial iltihap artar. Eklem bölgesindeki ağrı ve hareket kısıtlığı görülmeye başlanır. Ancak, kişinin yaşamsal aktivitelerinde bir kısıtlık yaratmaz.
- Evrede, eklemlerdeki iltihaplı doku artış göstererek kişinin günlük yaşam aktivitelerini zorlaştırır ve kısmı bağımlılık görülür.
- Evrede, eklem kısıtlılığının en şiddetli evresidir. Hasta tek başına günlük aktivitelerini yerine getiremeyecek durumdadır, tam bağımlılık görülür.
Romatoid Artrit, ilerleyici bir hastalıktır ve evreler arası geçiş oldukça hızlı gerçekleşebilir. Romatoid Artrit; sigara, stres, enfeksiyon, hormonal değişiklikler ve cinsiyet gibi pek çok faktör ile ilişkili olduğu bilinse de hastalığın tam nedeni henüz bilinmediği için tüm yaş grupları risk altındadır. Romatoid Artrit, nedeni kesin olarak bilinmeyen otoimmün hastalık olarak kabul edilir, otoimmün sistemdeki bozukluk hastaların bağışıklık sisteminin yanlışlıkla kendi dokularına saldırması ile ortaya çıkar. Böylece, aşırı sıcak ya da soğuk havanın iltihaplı romatizmaya neden olduğu inancı gerçeği yansıtmamaktadır.
Romatoid Artrit hastalığının tedavi edilmemesi, uzun dönemde hastanın eklemlerinde kalıcı hasarlara yol açabilir. Bu nedenle erken tanı tedavinin seyrini doğrudan etkiler.
Artrit Belirtileri Nelerdir?
Romatoid Artrit hastalığının belirtileri arasında hassas, şişmiş ve sıcak hissedilen eklemler yer alır. Sabahları uyandıktan sonra ve bir süre hareketsiz kaldıktan sonra daha kötü hissedilen eklem sertliği, ateş, yorgunluk ve iştah kaybı da iltihaplı romatizmanın belirtilerindendir.
Romatoid Artrit semptomları her hastada farklılık gösterebilir. En yaygın görülen semptomlar ise şu şekilde sıralanabilir:
- Eklem bölgelerini saran bağ ve kas dokularda sıcaklık, şişlik, ağrı, kızarıklık ve hareket kısıtlığı
- Kalp ve akciğerde iltihap
- Göz ve ağız kuruluğu
- Gözde şişlik, kızarıklık, bulanık görme
- Tansiyon düşmesi, bilinç kaybı
- Küçük ve bazen büyük eklemlerde simetrik tutulum
Romatoid Artrit erken aşamalarda el ve ayak parmaklarını bağlayan eklemleri etkiler, hastalık ilerledikçe belirtiler ve semptomlar artarak el ve ayak bileklerine, dizlere, dirseklere, kalçalara ve omuzlara yayılır. Romatoid Artrit, eklemler haricinde de belirti ve semptomlar gösterir. Örneğin;
- Akciğerler
- Böbrekler
- Cilt
- Gözler
- Kalp
- Kan damarları
- Kemik iliği
- Sinir dokusu
- Tükürük bezleri
Tedavi ile kontrol altına alınmayan romatoid artrit zamanla eklemlerin deforme olmasına ve doğal yerinden çıkmasına neden olabilir. Bu sebeple eklemlerde sürekli rahatsızlık ve şişlik varsa mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.
Romatoid Artrit Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Romatoid Artrit, tedavi ile kesin sonlandırılabilir bir hastalık değildir. Tedavi planı artrit türüne göre değişiklik gösterir. Ancak, doğru zamanda uygulanan tedavi ile hastalığa ait şikayetleri kontrol altına almak mümkündür. Uygulanan tedaviler ağrıyı, iltihabı azaltarak eklemlerin işlevini geri kazandırmayı amaçlar. Kısa süreli tedavilerde ilaç, sıcak ve soğuk uygulamalar, eklemlerin hareketsizleştirilmesi, transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu, masaj ve akupunkturu içerir. Uzun vadeli tedavilerde de antiromatizmal ilaçlar, hiyalüronik asit tedavisi, kortikosteroidler ve ameliyat yöntemleri kullanılır.
Romatoid Artrit Hastalığı Bulunan Hastalar Nelere Dikkat Etmelidir?
Romatoid Artrit hastaları yaşam tarzlarını belirli bir şekilde ayarlayarak semptomları kontrol altına alabilir.
- Tedavi planı mutlaka hekim ile oluşturulmalı ve düzenli takip edilmelidir.
- İlaçlar hekimin önerdiği şekilde düzenli kullanılmalıdır.
- Fiziksel aktivite, eklem esnekliğini ve gücünü artırabilir. Aktiviteler eklemleri zorlamadan yapılmalıdır.
- Fizik tedavi veya rehabilitasyon desteği alınabilir.
- Hekimin önerdiği egzersizler düzenli olarak yapılmalıdır.
- Dinlenme ve uyku, vücudu iyileştirerek semptomları hafifletecektir.
- Aşırı yorgunluktan kaçının ve ihtiyacınız olduğunda dinlenmeye zaman ayırın.
- Sağlıklı bir diyet, kilo kontrolüne yardımcı olabilir. Fazla kilo, eklem ağrısını artırabilir.
- Gerekirse, gut hastalığı gibi belirli artrit türleri için özel diyet önerilerini takip edin.
- Stres, artrit semptomlarını kötüleştirebilir. Stres yönetimi tekniklerini öğrenin ve uygulayın.
- Rahatlamanın ve zihinsel sağlığınıza dikkat etmenin yollarını arayın.
- Eklem ağrısını hafifletmek için sıcak veya soğuk uygulamalar kullanabilirsiniz. Kullanmanız gereken uygulama, semptomlara bağlı olarak değişebilir.
- İş yerinde ergonomik ayarlamalar yapın. Bu, eklem yaralanmalarını önlemeye yardımcı olabilir.
- Eklemleri zorlayan veya aşırı kullanıma neden olan işlerden kaçının.
- İlaçlarınızın yan etkilerini ve etkileşimlerini takip edin.
- Sigara içmek ve aşırı alkol tüketmek, artrit semptomlarını kötüleştirebilir. Bu alışkanlıklardan kaçının.
- Hekiminizin önerdiği düzenli kontrolleri yapın ve semptomlarınızı düzenli olarak rapor edin.
Romatoid Artrit tedavisinde aşağıdaki branşlar tarafından yürütülmektedir.
- Ortopedi uzmanı / ortopedi cerrahı
- Romatolog
- Fizik tedavi uzmanı
- Birinci basamak doktoru (aile hekimliği veya dahiliye)
- Rehabilitasyon hemşiresi
- Diyetisyen
- Fizyoterapist
- Psikolog veya psikiyatrist
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Optimed Sağlık Grubu’nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
