Bademcikler ve geniz eti her sağlıklı bireyde olması gereken yapılardır. Genellikle oyun çocukluğu ile birlikte büyümeye başlar. 8 yaş düzeyinde erişkin boyutuna ulaşır. Bu döneme kadar eğer sık iltihaplanma yakınması olmazsa bulgu vermeyebilir.
Çocuklarda bu nisbi orandan dolayı bademcik ve geniz eti daha büyük görülür. Bu tip problemler genellikle geniz eti sorunları 3-5 yaşlarda, bademcik iltihaplanmaları ise 5-8 yaşlarda daha sık görülür. Erkek ve kız çocuk ayrımı yoktur. Ailevi yatkınlık olabilmekle birlikte genetik değildir.
Hastalar ne gibi şikayetlerle başvuruyorlar?
Genel olarak bu yaşlarda bilinmesine karşın, her yaş insanda bu problemler görülür. Çoğunlukta sık ateşlenme, ağız açık uyuma, horlama, bazen uykuda nefes kesilme, geçmeyen büyüme ve gelişme problemleri, gece öksürükleri gibi bulguların birkaçı ile hastalar bize başvururlar.
Nasıl teşhis ve tedavi edilir?
Muayenede hastalık olduğu dönemlerde bademcikler ve şiş ve kızarık görülür, endoskopide geniz eti büyük ve iltihaplı görülür. Hastalık dışı dönemlerde geniz etinin büyüklüğü ve genizi kapatma oranı önemlidir. Hasta olunun dönemlerde Boğaz Kültürü veya strep test ile etken mikrop saptanabilir. Buna uygun tedavi verilir. İlaç tedavileriyle sonuç alınamayan tekrarlayıcı ve müzmin iltihaplarda bademcik ameliyatı gerekir.
Aşağıdaki durumlar söz konusu ise ameliyat yapılır:
- Bir yılda 8-10 kere bademcik iltihabı
- İki yılda her yıl 5-7 kez bademcik iltihabı
- Üç yıl veya daha uzun süre 3-5 kere boğaz iltihabı
- Bademcik Absesi
- Romatizmal Kalp Hastalığı
Bademcik ameliyatı ve riskleri
Bademcik ameliyatının yaşı yoktur. Hastanın ameliyata engel hali varsa sözgelimi anesteziye engel ciddi rahatsızlıklar ve kan hastalıkları gibi yapılmaz. Yada çok dikkatle yapılabilir.
Bademcik ameliyatı dünyanın hem en kolay hem de en zor ameliyatıdır. Çünkü solunum yolunda kanama rizikosu olan ameliyatlardır. Dikkatli ameliyat önü hazırlık ve sonrası bakım yapılmazsa sonuç can sıkıcı olabilir.
Genel veya lokal anestezi altında yapılabilir. Çocuklarda genel anestezi tercih edilmelidir. Ameliyat sonrası ağrı kesici dışında pek ilaç gerekmez.
Ameliyat sonrası 2 hafta kadar vücut direnci açısından hastalar enfeksiyonlardan korunmalıdır.
Aşağıdaki örnek diyet listesi ameliyat sonrası önerilebilir…
Dikkat edilmesi gerekenler:
- Lütfen aşağıdaki yemek listesine dikkatle uyunuz.
- Ameliyatı takip eden günlerde ağızdan ve burundan taze kan gelmesi ve kanlı kusma halinde doktorunuzu arayınız!
- Hastaya doktorunuza danışmadan hiçbir ilaç vermeyin.
- Bir hafta sonra mutlaka kontrole getiriniz.
Bademcik ameliyatı olanlar için beslenme şekli:
Ameliyat Günü: Hasta tozsuz ve serin bir odada yatakta , fazla hareket etmeyecek, öksürmeyecek ve emerek tükürmeyecek. Kaynatılmış soğutulmuş su ve süt, soğuk komposto suyu soğuk çay, meyve suları ve dondurma verilebilir.
İkinci gün: İlk gün verilenlere ilave olarak ayran ve yoğurt, meyveli yoğurt, muz.
Üçüncü gün: Yukarıdakilere ilaveten sulu muhallebi, soğuk un çorbası, ezilmiş patates (püre) ve sebze çorbaları.
Dördüncü gün: İlk üç gün verilenlere ek olarak rafadan yumurta ve ekmek içi.
Beşinci gün: Sıcak olmamak kaydıyla normal yumuşak yiyecekler.
Geniz ameliyatı olanlar için beslenme şekli:
(Birlikte kulak zarı çizilmesi, tüp takma olanlar içinde bu diyet geçerli olup, beraberinde bademcik alınanlarda bunun yerine yukarıdaki liste geçerlidir.)
Ameliyat günü: Bademcik ameliyatı olanlar gibi serin ve tozsuz odada yatacak. Fazla hareket etmeyip,sümkürmekten kaçınacak. Kaynatılmış soğutulmuş su ve süt, ayran komposto, meyve suları, soğuk çay içebilir. Yoğurt yiyebilir. Hastaya sonraki günlerde de kesinlikle dondurma verilmeyecek.
İkinci gün: İlk gün verilenlerin yanında sulu muhallebi, patates püresi, rafadan yumurta ve ılık çorbalar, muz.
Üçüncü gün: Yukarıdakilere ek olarak yumuşak gıdalarla başlanıp normal yemeğe geçilebilir.
