Prostat büyümesi; iyi huylu prostat büyümesi ya da tıp literatüründeki adıyla benign prostat hipertrofisi (BPH) 50 yaş üzerindeki çoğu erkeği etkileyen önemli bir sağlık sorunudur. Konuyla ilgili hastanemiz Üroloji Uzmanı Op. Dr. Hakan ÇAKICI açıklamada bulundu.
Prostat nedir ?
Prostat sadece erkeklerde bulunan ve idrar torbasının çıkışında yer alan bir organımızdır. Halk arasında prostatın sadece yaşlı erkeklerde olduğu ve sonradan oluştuğu gibi bir kanı mevcuttur, bu yanlış bir bilgidir. Tıpkı karaciğer , böbrek ve diğer organlarımız gibi doğuştan itibaren var olan bir organımızdır. Prostat bir salgı bezidir ve meni içeriğine katılan birtakım salgılar yapar, spermin canlılığının korunmasında rol oynar. Erkek cinsel sağlığı ve üreme konusunda önemli bir organdır.
Prostat büyümesi nedir ?
Prostat bezinin büyüklüğü genç yetişkinlerde ortalama 15 – 25 cc’dir. İlerleyen yaşla birlikte, vücuttaki hormonal değişimlerin de etkisiyle prostat dokusu büyümeye başlar ve idrar torbasının çıkışında yer aldığı için idrar kanallarına da baskı yapar. Bunun sonucunda idrar yaparken zorlanma , kesik kesik işeme gibi sık gördüğümüz bulgular ortaya çıkar. Prostat büyümesi selim (iyi huylu) büyüme şeklinde olabildiği gibi kanser (kötü huylu) şeklinde de olabilir. Toplumda sık görülen selim büyümedir.
Prostat büyümesi ne tür şikayetler yapar?
İdrar yaparken zorlanma, kesik kesik işeme, sık idrara çıkma, gece iki ya da daha sık idrara çıkma ve idrarı tam boşaltamama hissi prostat büyümesinin şikayetleri arasında yer almaktadır.
Prostat büyümesi nasıl teşhis edilir?
Tüm şikayetler değerlendirildikten sonra öncelikle muayene yapılır. Kan testleri (PSA) ve idrar tahlili yapılır. Ultrasonografi ile prostat büyüklüğünün ölçümü ve böbreklerin değerlendirilmesi yapılır. İdrar akım hızının ölçümü ile kişinin idrar probleminin ne derecede olduğu anlaşılır. Tüm bu değerlendirmeler ışığında kanser şüphesi mevcutsa prostat biopsi yapılabilir.
Prostat büyümesi nasıl tedavi edilir?
Selim (iyi huylu) prostat büyümesinde tedavi medikal tedavi ve cerrahi tedavi şeklinde ikiye ayrılır.
Medikal tedavi için kullanılan çeşitli ilaçlar mevcuttur ve uygun hastalarda güvenli bir şekilde kullanılmaktadır. Ancak günümüzde artan sıklıkta, internet ortamında bitkisel kökenli olduğu iddia edilen ve satışı yapılan ürünler mevcuttur. Doktorunuza danışmadan bu tür ürünler kullanmamanız tavsiye edilmektedir.
Cerrahi tedavi ise temel olarak açık yöntem ve kapalı yöntemler şeklinde tarif edilebilir.
Açık ameliyat genel olarak 80 cc ve üzeri prostatlarda tercih edilen bir yöntemdir. Bu ağırlığın altındaki prostatlarda ise kapalı ameliyat yöntemleri tercih edilir. Günümüzde kapalı ameliyat olarak TUR adını verdiğimiz yöntem, kabul görmüş altın standart cerrahidir. Teknolojik gelişimle beraber farklı yöntemler (Lazer, Mikrodalga, Tuna vb.) tarif edilmiştir. Ancak bu yöntemlerin uzun dönem sonuçları henüz yeterli olmaması nedeni ile TUR ameliyatı halen altın standart yöntem olarak kabul edilmektedir. Tedavi her hasta için kişisel değerlendirilmelidir; 60 cc prostatı olan bir hasta için ilaç tedavisi uygun iken yine 60 cc prostatı olan başka bir hasta için ameliyat gerekebilir.
Prostat büyümesini önlemek için ne yapılmalıdır?
Prostat büyümesi vücudumuzdaki hormonal değişimlere bağlı olarak ortalama 45 yaşından sonra başlamaktadır. Bu büyümeyi orta yaştan ileri yaşlara geçişin bir parçası olarak kabul edebiliriz. Doğal ve sağlıklı beslenmenin prostat kanseri gelişimini önleme ve iyi huylu prostat büyümesine de faydaları olduğu bilinmektedir. Belirli özel bir gıdanın tüketilmesinden ziyade sebze ve meyve ağırlıklı beslenmeye ağırlık verilmesi, kabızlıktan korunulması önerilmektedir. Batı usulü fast-food tarzı beslenmenin prostat kanseri riskini artırdığı iddia edilmektedir. Sigara ve alkol kullanımının kısıtlanması da prostat büyümesi ve ilgili problemlerin azaltılmasında yardımcı olacaktır.