Üroloji Uzmanı Op. Dr. Hakan Çakıcı kadınlarda idrar kaçırma konusunu; nedenleri, türleri ve tedavisi şeklinde anlattı.
İdrar kaçırma bir sağlık problemi olmasının yanı sıra ciddi sosyal ve hijyenik problemlere de neden olabilen ve tedavi edilmesi gereken bir durumdur.
Her hastadaki idrar kaçırma aynı şekilde olmayabilir. Çok sayıda idrar kaçırma türleri olsa da kadınlarda en sık rastlanan idrar kaçırma türleri “stres tip” ve “sıkışma tipi” olarak tarif edilen idrar kaçırmadır.
Stres tip idrar kaçırma
İdrarın istemsiz olarak öksürme, fiziksel aktivite, ani pozisyon değişikliği gibi durumlarda kaçırılması şeklinde tarif edilir.
Sıkışma tipi idrar kaçırma
Ani işeme isteğiyle başlayan istemsiz olarak idrar kaçırma olarak tarif edilebilir. Ayrıca hem stres tip hem sıkışma tipi idrar kaçırma aynı hastada bir arada olabilir.
Belli bir yaştan ya da menopozdan sonra idrar kaçırma normal midir?
Erişkin bir kadında hiçbir yaş grubunda idrar kaçırma normal kabul edilemez, tedavi edilmesi gereken bir sağlık problemidir. İdrar kaçırma her hastada aynı aynı şiddetde olmayabilir; bazı hastada sadece birkaç damla şeklinde kaçırma olabildiği gibi bazı hastalarda iç çamaşırını tamamen ıslatacak derecede kaçırma olabilir ama bu hiçbir şekilde normal olarak kabul edilemez.
İdrar kaçırma için risk faktörleri nelerdir?
- Yaşlanma
- Obezite
- Çok sayıda gebelik ve zor doğumlar
- Geçirilmiş pelvik cerrahi
- Kabızlık
- Ağır kaldırma ve egzersizler
- Doğumsal ve nörolojik hastalıklar
İdrar kaçıran kadınlarda idrar torbasında ya da rahimde sarkma (prolapsus) olabilir mi?
Olabilir ancak idrar kaçırmasına rağmen rahim ya da idrar torbasında sarkma olmayan hastalar da vardır. Her idrar kaçıran kadında rahim ya da idrar torbasında sarkma olduğu yanlış bir bilgidir. Hekimin poliklinik muayenesi ile bu durum net bir şekilde anlaşılabilir.
Tedavi seçenekleri nelerdir ?
Sıkışma tipi ve stres tip idrar kaçırmanın tedavileri farklıdır;
Sıkışma tipi idrar kaçırmanın tedavisi temel olarak medikal tedavilerdir.Günümüzde kullanılan ilaçlar ile ani idrar sıkışmaları ve tuvalete yetişememe şeklinde gerçekleşen idrar kaçırmaları tedavi edilebilmektedir.Cerrahi tedaviler sıkışma tipi idrar kaçıran hastalarda önerilmemektedir.
Stres tip idrar kaçırmanın tedavisi ise temel olarak cerrahidir. Çok çeşitli ameliyat yöntemleri mevcuttur ancak idrar kaçırma ile beraber rahim ya da idrar torbasında sarkma olup olmaması, hastanın yaşı, kilosu, daha önce geçirilmiş cerrahi olup olmaması ameliyat türüne karar vermede önemlidir. Bu yöntemler arasında son yıllarda geliştirilen TOT yöntemi popüler ve güvenilir bir tedavi seçeneği halini almıştır. Bu yöntemde ameliyat vajen bölgesinden yapılmakta, karın bölgesinden herhangi bir kesi yapılmamaktadır. Ameliyat sırasında idrar kanalının altına hamak şeklinde bir destek yerleştirilmekte ve hasta öksürdüğü ve ani hareketlerde bulunduğu zaman idrar kanalı alttan desteklendiği için idrar kaçırma engellenmektedir. TOT ameliyatının diğer yöntemlere göre avantajı ameliyat sırasında idrar torbası ve çevre organların yaralanma riski yoktur. Ayrıca ameliyat vajen bölgesinden yapıldığı için karın bölgesinden yapılan ameliyatlara göre iyileşme süresi daha kısadır.
Hangi tip kaçırma olursa olsun hastalarımıza idrar torbasını ve rahimi çevreleyen kasları kuvvetlendirmek amacı ile bazı egzersizler vermekteyiz.Bu egzersizler sayesinde verilen medikal tedavinin ya da yapılacak cerrahi tedavinin başarısı artmaktadır.
