Kulak kirinden kurtulmanın yolları
Dış kulak ve dış kulak yolu: Dış kulak, kulak kepçesi ve dış kulak yolundan meydana gelir. Dış kulak yolu, kulak kepçesi ile kulak zarı arasında, tünel şeklindeki kısma verilen isimdir.
Dış kulak yolu (kulak kanalı), kum saatine benzer, orta kısmında daralır. Bu yolun dış kısmındaki derinin içerisinde, kulak salgısını oluşturan özel salgı bezleri bulunur. Salgının görevinin toz ve kum parçalarını tutarak zara ulaşmalarını engellediği varsayılır. Genellikle salgı kurur ve içerdiği toz ve kumla birlikte kulak dışına atılır. Veya, silinip alındığı kulak kepçesine doğru kayar. Yaygın olarak “Kulağınızın içine dirseğinizden küçük bir şey sokmayınız” diye söylenir. Buradaki kurumuş birikintiye “buşon (kulak kiri)” adı verilir. “Kulak kiri” aslında kulağın kirli olduğu anlamına gelmez, halk arasında böyle isimlendirilmiştir. Kulak salgısı koyu olan kişilerde veya tozlu ortamda çalışan insanlarda bu akıntı birikebilir ve dış kulak yolunu tıkayabilir.
Kulaklarımızı temizlemeli miyiz?
Kulak salgısı, kulak yolunun iç kısmında oluşmaz, sadece dış kısmında oluşur. Şayet kişi, kulağını, kulak çöpü, toka, bükülmüş kağıt mendil gibi cisimlerle temizlemeye kalkışırsa, bu akıntıyı iç kısma, kulak zarına doğru iter. Bu tür cisimlerle kulak temizlenemez, sadece kulak birikintisi içeriye doğru itilir. Aynı zamanda dış kulak yolunun derisi ve kulak zarı çok ince ve hassastır, kolaylıkla zedelenebilir. Pamuklu çubuklarla kulak kepçesinin kıvrımlarını temizleyebilirsiniz ama dış kulak yolunu değil! Çoğunlukla kulak kanalı kendi kendini temizler; bu, kulak zarından kulak kepçesine kadar derinin ve birikintilerin yavaş yavaş dışa doğru doğal bir mekanizmayla süpürülmesi ile olur. Eski kulak birikintisi devamlı olarak kulak dışına doğru süpürülür, burada kurur ve düşer.
Kulak ne zaman temizlenmeli?
Normal şartlar altında kulak kanalları temizlenmek zorunda değildir. Buna karşın, dış kulak yolu ifrazatının çok olduğu durumlarda, kulaklar rahatsızlık oluşturacak düzeyde tıkanabilir ya da doktorunuzun kulağınızı görmesini engelleyebilir. Bu durum, aşağıdaki şikâyetlere neden olabilir:
• Kulak ağrısı, kulakta dolgunluk veya tıkanıklık hissi
• İşitme azlığı
• Kulakta çınlama, ses, gürültü
• Kaşıntı, koku veya akıntı
• Öksürük
Bu gibi durumlarda kulağınız temizlenmelidir.
Kulak temizliğinde tavsiye edilen yöntemler nelerdir?
Kulak temizliği, dış kulağın bir bezle silinmesi şeklinde yapılmalı; dış kulak yolunda pamuklu çubuklar da dâhil hiçbir yabancı cisim kullanılmamalıdır. Kulak kiri tıkanıklıklarının çoğu, kulağa birkaç damla bebek yağı ya da gliserin damlatmakla yumuşatılabilir. Deterjan damlalar (hidrojen peroksid ve carbamide peroksid gibi) kirin alınmasını kolaylaştırabilir.
Su ile yıkama sıklıkla kullanılan bir yöntem olup, doktor tarafından uygulanabilir. Unutmayınız ki, kulak temizliğini kendiniz gerçekleştirirken yaptığınız yanlış bir hareket, işitme sağlığınızı bozabilir. Ayrıca, kulak temizlemede sıklıklı kullanılan, tuzlu su solüsyonlarını; şeker hastaları, kulak zarı delik olanlar, kulak zarında tüp olanlar, suya karşı zayıf bağışıklık sistemi olanlar kullanmaktan kaçınmalıdır.
Kulak kiri, KBB uzmanı tarafından genelde mikroskop eşliğinde, phpiratör ve özel küçük aletlerle temizlenir. Dış kulak yolunun dar olduğu, diğer yöntemlerin başarısız olduğu, kulak zarında yırtık veya tüp olduğu durumlarda, şeker hastalarında veya bağışıklık sitemi zayıf olanlarda bu yöntem tercih edilmelidir.
Hangi durumlarda doktora gidilmelidir?
Evdeki tedavi uygulamaları etkili olmazsa veya kulak kiri tamamen tıkanıklık oluşturmuşsa doktora gidip, kulak kirini temizletmek gerekir.
Kulak zarında delik olma ihtimali mevcutsa herhangi bir yönteme başvurmadan öncelikle doktorunuza danışmalısınız çünkü kullanılan damlalar ya da diğer ürünler eğer kulak zarında yırtık-delik mevcutsa ağrı ya da enfeksiyona sebep olabilir. Aynı şekilde su ile yıkama da enfeksiyon gelişimine sebep olabilir.
Kulak kiri birikimini önlemenin bir yolu yoktur ancak pamuklu çubuklarla temizlemek tavsiye edilmez. Çok sık tekrarlayan kulak kiri tıkanıklıklarının varsa ya da işitme cihazı kullanıyorsanız 6-12 ay arayla doktorunuza başvurup tıkanıklıkları önleyebilirsiniz. Doktorunuzun yapacağı kulak kiri temizliği alışkanlık yapmaz, kulakların tekrar hızlı kirlenmesine sebep olmaz.
